ในปี พ.ศ. 2441 รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีการปฏิรูปการปกครองประเทศและจัดตั้งมณฑลเทศาภิบาล ให้เมืองพนัสนิคม เป็นอำเภอพนัสนิคม ขึ้นกับเมืองชลบุรี มณฑลปราจีนบุรี และบ้านท่าตะกูดมีชุมชนและประชากรเพิ่มขึ้นจึงยกฐานะเป็นอำเภอเรียกชื่อว่าอำเภอท่าตะกูด ขึ้นกับเมืองชลบุรี มณฑลปราจีนบุรี แบ่งการปกครองออกเป็น 15 ตำบล ได้แก่ ตำบลบ้านมาบโป่ง ตำบลบ้านเกาะลอย ตำบลบ้านบางนาง ตำบลตลาดควาย ตำบลบ้านหน้าประดู่ ตำบลบ้านบางหัก ตำบลบ้านเนินถ่อน ตำบลบ้านบางพึ่ง ตำบลบ้านหนองหงษ์ ตำบลบ้านพานทอง ตำบลบ้านมอญ ตำบลบ้านหนองกะขะ ตำบลบ้านมาบกระบก ตำบลหนองจับอึ่ง และตำบลหนองตำลึง